Γκελης Ν. Δημητριος [Δρ],

Ιατρός Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιατρικός Εμψυχωτής (Medical Life Coach)

Γκελη Αικατερινη

Ιατρός, Ακτινολόγος, Άσσος, Κορινθίας

Γκέλης Δ. Νικόλαος [Δρ}, Κόρινθος

Ψυχολόγος, Κόρινθος .(JavaScript must be enabled to view this email address)

Αγιωργίτικο είναι το κρασί που παράγεται από την πολυδύναμη ποικιλία αμπελιού Αγιωργίτικο που παραδοσιακά φύεται στην περιοχή του κάμπου της Νεμέας. Η ονομασία Αγιωργίτικο οφείλεται στο γεγονός, ότι η παλιά ονομασία της Νεμέας ήταν  Άγιος Γεώργιος. Το Αγιωργίτικο παράγει  σταφύλια και τελικά κόκκινο κρασί υψηλών γευστικών και οσφρητικών προδιαγραφών, αλλά ταυτόχρονα και υψηλού διατροφικού και  ιατρικού ενδιαφέροντος. Ο άκρατος, λιαστός, φυσικώς γλυκύς, ερυθρός Αγιωργίτικος οίνος Νεμέας αναφέρεται κατατάσσεται στους ιατρικούς οίνους, σύμφωνα με τις Ελληνικές φαρμακολογίες του 19ου αιώνα.

Μέχρι πρότινος η αμπελοκαλλιέργεια και παραγωγή κρασιών στόχευε στη δημιουργία οίνων, των οποίων τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά προβάλλονταν με στόχο την ικανοποίηση μόνο της γεύσης.

Την τελευταία όμως εικοσαετία το κόκκινο κρασί, διεθνώς έτυχε ευρυτάτων βιοχημικών, χημικών, βιολογικών, εργαστηριακών, επιδημιολογικών και κλινικών ερευνών.
Αποδείχτηκε πλέον ότι, το κόκκινο κρασί, όταν καταναλώνεται σε μικρές  ποσότητες, καθημερινά, ασκεί εξαιρετικά ευεργετικά αποτελέσματα στην υγεία και αυξάνει τη μακροζωία.

Η εκκλησία Άγιος Γεώργιος στη Νεμέα. (14ος -15ος αιώνας)

Οι ιατρικές γνώσεις μου για το κόκκινο κρασί με οδήγησαν στη δημιουργία του βιολογικού αμπελώνα Γκέλικος , στον οποίο φύτεψα την ποικιλία Αγιωργίτικο που παραδοσιακά εδώ και χιλιάδες χρόνια  φύεται στον κάμπο της Νεμέας και  τις γύρω κοινότητες. Φιλοδοξία μου ήταν να αξιοποιήσω αυτό το ευλογημένο τύπο αμπελιού, παράγοντας κόκκινο βιολογικό οίνο υψηλοτάτων γευστικών και ιατρικών προδιαγραφών.

Το κόκκινο Αγιωργίτικο κρασί είναι ένα από τα πλουσιότερα σε πολυφαινόλες κρασιά στον κόσμο. Οι πολυφαινόλες είναι αυτές που προσδίδουν στο κόκκινο κρασί αγγειοπροστατευτικές, καρδιοπροστατευτικές, νευροπροστατευτικές, καρκινοπροστατευτικέ και διαβητοπροστατευτικές ιδιότητες.

Δεδομένου ότι τα βιολογικά κόκκινα κρασιά διαθέτουν  30% περισσότερες πολυφαινόλες από τα συμβατικά κόκκινα κρασιά, γίνεται αντιληπτό ότι οποιαδήποτε μορφή κόκκινου κρασιού παράγεται από αυτά τα σταφύλια είναι υψηλής βιολογικής σημασίας. Ιδιαίτερα, το βιολογικό, φυσικώς λιαστό κόκκινο Αγιωργίτικο, γιαυτούς τους λόγους χαρακτηρίζεται και ως ''ιατρικός οίνος''.

Το βιολογικό κόκκινο Αγιωργίτικο κρασί της Νεμέας δεν είναι συγκρίσιμο με κανένα άλλο κρασί στον κόσμο, ιδιαίτερα, ς, αν έχει παρασκευαστεί με ευλάβεια σε συνθήκες υψηλής καθαριότητας αμπελιού, οινοποιείου και εμφιάλωσης.

Τύποι Αγιωργίτικου κρασιού

Από το 1971 , με το Β.Δ. 539/71 έχει αναγνωριστεί η Ονομασία Προελεύσεως Νεμέα για δύο τύπους ερυθρών κρασιών του ξηρού και του γλυκού και έχει οριοθετηθεί η αμπελουργική ζώνη παραγωγής οίνων

Βιολογικό Αγιωργίτικο σταφύλι από τον αμπελώνα Γκέλικος

Ονομασία Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητος (ΟΠΑΠ) «Νεμέα».

Εδαφική εξάπλωση του Αγιωργίτικου

Η Νεμέα είναι μια από τις μεγαλύτερες ζώνες παραγωγής οίνων ΟΠΑΠ και ΠΓΕ και ΠΟΠ. Η ζώνη αυτή καλύπτει πάνω από 15.000 στρέμματα αμπελώνων, που είναι φυτεμένοι σε υψόμετρο από 200μ μέχρι 850μ.
Αυτή η υψομετρική διαφορά επιτρέπει την ωρίμανση των σταφυλιών  σε διαφορετικό χρόνο και τη δημιουργία Διαφορετικών Δυναμικών Τίτλων [ΔΑΤ]στα παραγόμενα κρασιά.

Το Αγιωργίτικο ή Μαύρο Νεμέας έχει μεταφερθεί και σε άλλα μέρη της Πελοποννήσου, αλλά και της Ελλάδος. Πουθενά όμως ο παραγόμενος οίνος δεν έχει την ίδια ποιότητα, αλλά και περιεχόμενο σε πολυφαινόλες, όσο το γνήσιο κόκκινο Αγιωργίτικο που παράγεται μόνο στην περιοχή της Νεμέας. Φαίνεται ότι για τον καθορισμό της ποιότητας παίζουν ρόλο οι κλιματολογικές συνθήκεςκαι το υπέδαφος.

Αγιωργίτικο σταφύλι

Ως πρώτη ύλη για την παρασκευή των οίνων Νεμέας χρησιμοποιείται αποκλειστικά η σταφυλική παραγωγή της εκλεκτής πολυδυναμικής ποικιλίας Αγιωργίτικο.
Τα σταφύλια του βιολογικού Αγιωρτγίτικου είναι μικρότερα από τα σταφύλια συμβατικής γεωργίας με ράγες σφαιρικού σχήματος και  πυκνά δεμένες στο τσαμπί (πυκνόρραγο).

Η φλούδα της ράγας είναι κυανόμαυρη και χονδρότερη από τη φλούδα της ράγας του συμβατικού Αγιωργίτικου, πράγμα που συμβάλλει στην ύπαρξη μεγαλυτέρων ποσοτήτων πολυφαινολών στο παραγόμενο βιολογικό κρασί.

Η συγκομιδή του Αγιωργίτικου γίνεται σε διαφορετική χρονική περίοδο, ανάλογα με το υψόμετρο και τις κλιματολογικές συνθήκες που έχουν επικρατήσει κάθε χρονιά, τη βιολογική και τεχνολογική ωριμότητα των σταφυλιών

Τεχνολογική ωριμότητα των σταφυλιών είναι εκείνη η φάση της ωρίμανσης του σταφυλιού κατά την οποία το παραγόμενο γλεύκος διαθέτει την κατάλληλη χημική σύσταση για τον τύπο του οίνου που έχει προγραμματιστεί να παρασκευαστεί. Έτσι σε άλλη φάση κόβονται τα σταφύλια για την παραγωγή του ξηρού κόκκινου  ΑγιωργίτικοΥ, σε άλλη για τα βιολογικά, φυσικώς γλυκά βιολογικά κρασιά Γκελάντο και Εκκλησιαστικός οίνος Γκέλικος ΝΑΜΑ. Γιαυτό το λόγο το Αγιωργίτικο έχει χαρακτηριστεί ως μια πολυδύναμη ποικιλία αμπελιού, τα οποία δεν περιέχουν θειώδη.

Υψομετρικές ζώνες φύτευσης του Αγιωργίτικου

Οι σχετικές έρευνες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα  έδειξαν ότι υπάρχουν τρία υψόμετρα, στα οποία φυτεύεται το Αγιωργίτικο, στην κάθε μια από τις οποίες υπάρχει διαφορετικό υπέδαφος, διαφορετικό κλίμα και καλλιεργητικές μέθοδοι, που ευθύνονται τελικά για την τελική ποιότητα των σταφυλιών.

Υψομετρική ζώνη 550-850 μέτρων

Στην πρώτη υψομετρική ζώνη καλλιέργειας  Αγιωργίτικου, δηλαδή περιοχές που βρίσκονται σε υψόμετρο 550-850 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας η ωρίμανση των σταφυλιών καθυστερεί και ορισμένες φορές δεν κατορθώνει να φτάσει τον βαθμό της απαιτούμενης τεχνολογικής ωριμότητας για οίνους ερυθρούς ΟΠΑΠ Νεμέα.

Εξαιτίας των χαμηλών θερμοκρασιών που επικρατούν την εποχή του όψιμου τρύγου, τα σταφύλια περιέχουν υψηλές συγκεντρώσεις οξέων (τρυγικού, μηλικού κ.ά.), που συμβάλουν στην παραγωγή ερυθρού ή ροδόχρου (ροζέοίνου με εξαιρετικά αρώματα, τονισμένη οξύτητα, χωρίς απαραιτήτως να έχουν υψηλό Διαφορετικό Δυναμικό Τίτλο [ΔΑΤ]. Οι παραγόμενοι οίνοι είναι  ερυθροί  φρέσκοι ή ροδόχροοι (ροζέ), με εξαιρετκά αρώματα και γευστικότητα.

Υψομετρική ζώνη 320-550  μέτρων

Στην δεύτερη υψομετρική ζώνη καλλιέργειας  Αγιωργίτικου, δηλαδή στις περιοχές που βρίσκονται σε υψόμετρο 320-550   μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας παράγονται οίνοι εξαιρετικής ποιότητος, πλουσιότατοι  σε πολυφαινόλες, ανθοκυανίνες και τανίνες. Ο αμπελώνας Γκέλικος Αγωργίτικο βρίσκεται σε υψόμετρο 320 περίπου μέτρων.

Η συγκομιδή των σταφυλιών γίνεται συνήθως στο τέλος Σεπτεμβρίου  και παράγονται οίνοι ξηροί, αλλά και φυσικώς γλυκείς (τουλάχιστον στον αμπελώνα Γκέλικος Αγιωργίτικο). Οι ανάγκες των οίνων που παράγονται στον αμπελώνα Γκέλικος σε θειώδη είναι πολύ μικρές,  έως ανύπαρκτες, εξαιτίας των υψηλών συγκεντρώσών τους σε πολυφαινόλες και της υψηλής καθαρότητός τους. Ο αμποελώνας Γκέλικος είναι αυστηρά ξερικός και ποτέ δεν ποτίζεται, ούτε οργώνεται. Τα χόρτα και τα ζιζάνια που φύονται ανάμεσα στα κλίματα καταστρέφονται με μηχανικό τρόπο και ποτέ δεν φρεζάρεται το έδαφος. Έτσι τα κλίματα ζουν και παράγουν απόλυτα βιολογικά σταφύλια, χωρίς να δίδεται σημασία στην ποσότητα της περιοχής. Φιλοδοξία του Δρ Δημητρίου Γκέλη και της οικογενείας του είναι, στον αμπελώνα Γκέλικος να παράγονται τα υγιέστερα Αγιωργίτικα σταφύλια.

Γενικά η στρεμματική απόδοση των συμβατικά καλιεργούμενων αμπελιών είναι μεγαλύτερη από αυτή των βιολογικής καλλιέργειας αμπελιών. Η στρεμματική απόδοση των βιολογικών σταφυλιών Γκέλικος συνήθως είναι μικρή, αλλά δίνει οίνους εξαιρετικής υγείας και όψεως, πράγμα που που εξασφαλίζει στο παραγόμενο κρασί την  αρμονική δημιουργία γεύσεων και αρωμάτων. Αυτό το γεγονός  κάνει το κρασί ευκολόπιοτο και δημιουργεί την επιθυμία να το ξαναπιείς.

Τα κρασιά της δεύτερης υψομετρικής ζώνης διατηρούν ισορροπημένη οξύτητα και  διαθέτουν υψηλά ΔΑΤ. Σε αυτές τις περιοχές, οι αμπελώνες με χαμηλή στρεμματική απόδοση δίνουν σταφύλια, τα οποία με την ανάλογη, μέθοδο οινοποίησης δίνουν εξαιρετικούς οίνους βαθιάς παλαίωσης, με σύνθετα λεπτά φυσικά αρώματα, δελεαστικές γεύσεις, ισορροπημένη οξύτητα, πληθώρα ευγενών ταννινών και αρκετά υψηλούς Διαφορετικούς  Δυναμικούς Τίτλους [ΔΑΤ]. Οι  ΔΑΤ. Τα Αγιωργίτικα αυτής της υψομετρικής ζώνης συνήθως φθάνουν τα   13% vol έως και 14% vol.

Υψομετρική ζώνη 200-320  μέτρων

Στην τρίτη  υψομετρική ζώνη καλλιέργειας  Αγιωργίτικου, δηλαδή στις περιοχές που βρίσκονται σε υψόμετρο 200-320   μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας οι παραγόμενοι οίνοι επιδεικνύουν ανομοιομορφίες χαρακτηριστικών και οι ποιότητά τους μπορεί να ποικίλει.

Οι αμπελώνες αυτής της περιοχής συνήθως δεν έχουν μεγάλη στρεμματική απόδοση. Τα εδάφη τους είναι καλά στραγγιζόμενα, τα σταφύλια ωριμάζουν πρώιμα και οι οίνοι τους διαθέτουν υψηλά ΔΑΤ, [14% vol έως και 15% vol].

Έτσι λοιπόν η πολυδύναμη ποικιλία του Αγιωργίτικου καλύπτει όλες τις οινικές ανάγκες, καθώς επιτρέπει την παραγωγή οίνων ξηρών, γλυκών, ημίγλυκων, οίνων φρέσκων και οίνων ερυθρών βαθιάς παλαίωσης υψηλού ιατρικού ενδιαφέροντος και εμπορικότητας.

Αν κάποιος έχει ευαισθησία στα θειώδη του κόκκινου κρασιού ή για οποιοδήποτε ιατρικό ή μη ιατρικό λόγο αντενδείκνυται να καταναλώσει κρασί ή άλλα οινοπνευματώδη , αλλά επιθυμεί να προσλάβει τα πολύτιμα συστατικά του κόκκινου σταφυλιού, όπως η ρεσβερατρόλη και οι λοιπές πολυφαινόλες, μπορεί να χρησιμοποιεί το συμπλήρωμα διατροφής Βινογκελίν.

Οι κάψουλες του Bινογκελίν περιέχουν σκόνη των αποξηραμένων σπόρων και φλουδών του βιολογικοί κόκκινου Αγιωργίτικου σταφυλιού από τον βιολογικό αμπελώνα Γκέλικος, στη Νεμέα. Παίρνοντας κανείς 3-6 κάψουλες Βινογκελίν ημερησίως ισοδυναμεί με την κατανάλωση ενός μικρού τσαμπιού σταφυλιού. Έτσι αποφεύγει τα θειώδη του κρασιού και το οινόπνευμα, ενώ προσλαμβάνει επαρκείς ποσότητες των αντιοξειδωτικών του κόκκινου σταφυλιού και ιδιαίτερα την ρεσβερατρόλη.

Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης Ιατρός, Οδοντίατρος, Ωτορινολαρυγγολόγος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Αικατερίνη Δ. Γκέλη, Ιατρός, Ακτινοδιαγνώστρια

Δρ Νικόλαος Δ. Γκέλης, Ψυχολόγος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ηρακλείου Κρήτης