Γκελης Ν. Δημητριος [Δρ],

Ιατρός Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιατρικός Εμψυχωτής (Medical Life Coach)

Γκελη Αικατερινη

Ιατρός, Ακτινολόγος, Άσσος, Κορινθίας

Γκέλης Δ. Νικόλαος [Δρ}, Κόρινθος

Ψυχολόγος, Κόρινθος .(JavaScript must be enabled to view this email address)

Τις τελευταίες δεκαετίες είναι αναγνωρισμένο μετά από πολυάριθμες έρευνες ότι τα γεωργικά προϊόντα βιολογικής καλλιέργειας περιέχουν τα ίδια θρεπτικά συστατικά, όπως και τα της συμβατικής καλλιέργειας προϊόντα, αλλά σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις.

Επίσης είναι αναγνωρισμένο ότι τα λαχανικά, τα φρούτα και οι σπόροι  της συμβατικής γεωργίας περιέχουν σε μεγαλύτερες πυκνότητες τοξικά κατάλοιπα φυτοφαρμάκων, συνθετικών λιπασμάτων, ζιζανιοκτόνων και παρασιτοκτόνων.

Οι σύγχρονες έρευνες έχουν πλέον καταλήξει στο συμπέρασμα ότι  τα τρόφιμα που παράγονται με τη βοήθεια συνθετικών λιπασμάτων εντομοκτόνων, ζιζανιοκτόνων και παρασιτοκτόνων, είναι περισσότερο τοξικά  και λιγότερο θρεπτικά σε σύγκριση με τα αντίστοιχα βιολογικά προϊόντα.

   Η διαφορά μεταξύ των βιολογικών των συμβατικών γεωργικών προϊόντων είναι εντυπωσιακή σε διάφορες συγκριτικές μελέτες.

Παραδείγματος χάριν σε μιας μελέτη των αποτελεσμάτων των συστημάτων καλλιέργειας βιολογικής και συμβατικής γεωργίας επί των φυσικοχημικών παραμέτρων και των, βιοενεργών χημικών ενώσεων της γευστικότητας της τομάτας βρέθηκε ότι οι βιολογικές τομάτες είναι πλουσιότερες στην ισχυρή αντιοξειδωτική ουσία  λυκοπένιο (+20%), βιταμίνη C (+30%) συνολικές φαινολικές ενώσεις (+24%) και φλαβονοειδή (+21%) και έχουν υψηλότερη αντιοξειδωτική δραστηριότητα (+6%), όπως αυτό αποδείχτηκε στο εργαστήριο [1].

   Στις συμβατικές τομάτες το λυκοπένιο συγκεντρώνεται κυρίως στον πολφό, ενώ στις βιολογικές, η φλούδα και οι σπόροι περιείχαν υψηλά επίπεδα βιοενεργών χημικών ενώσεων. Μόνο οι φαινολικές χημικές ενώσεις είχαν όμοια κατανομή και στους δυο τύπους τομάτας [1].

   Η αισθητηριακή ανάλυση απέδειξε επίσης ότι οι βιολογικές καλλιέργειες βελτίωσαν τις γευστικές ιδιότητες των βιολογικών τοματών [1].

Στις μέρες μας σταθερά αυξάνει ο αριθμός των καταναλωτών οι οποίοι έχουν πειστεί ότι οι βιολογικές τροφές είναι υγιεινότερες από τροφές που παράγονται με συμβατική γεωργία, καθώς τα ευρήματα αυτών των μελετών ανευρίσκονται σε επιστημονικές εργασίες του διαδικτύου. Έτσι λοιπόν στη μελέτη που ολοκλήρωσαν ο Di Renzo L και οι συνεργάτες (2007) μελετήθηκε και συγκρίθηκε η  συνολική αντιοξειδωτική ικανότητα των βιολογικών προς τα συμβατικά φρούτα (μήλα, αχλάδια, κόκκινα πορτοκάλια, φράουλες και μπανάνες), λαχανικά (μαρούλια, τομάτες, κρεμμύδια, καρότα, φασόλια, πατάτες, σέλινο, αρακάς και κολοκυθάκια), κόκκινο κρασί και γάλα [2].

Η έρευνα στηρίχτηκε στη μέθοδο της ικανότητας απορρόφησης ριζών οξυγόνου [oxygen radical absorbing capacity, ORAC] με στόχο να καθοριστεί η αντιοξειδωτική δραστηριότητα  του βιολογικού σε σύγκριση με το συμβατικό τρόφιμο.

Οι τιμές ORAC των περισσοτέρων βιολογικών τροφίμων π.χ. φρούτων, λαχανικών του κόκκινου κρασιού και του γάλακτος ήταν σημαντικά υψηλότερες από τις τιμές των συμβατικών ομόλογων τροφίμων.
Μετά από διατροφή με βιολογική Μεσογειακή δίαιτα επί 14 ημέρες παρατηρήθηκε αύξηση της ολικής αντιοξειδωτικής ικανότητας στο ανθρώπινο πλάσμα κατά 21% [2].

Πιο σύγχρονες έρευνες που ανακοινώθηκαν στο British Journal of Nurrition οι ερευνητές ανέλυσαν 343 μελέτες του παρελθόντος από όλο τον κόσμο που συνέκριναν τις διαφορές μεταξύ των βιολογικών και συμβατικών φρούτων λαχανικών και σπόρων [3].

Οι ερευνητές βρήκαν ότι υπάρχουν σημαντικές στατιστικά διαφορές όσον αφορά το θρεπτικό περιεχόμενο μεταξύ των βιολογικών και συμβατικών αγροτικών προϊόντων. Συγκεκριμένα τα βιολογικά φρούτα και λαχανικά περιέχουν 19-64% περισσότερες αντιοξειδωτικές ουσίες από τα συμβατικά.

Αν και δεν έχει γίνει μελέτη σύγκρισης των μακροχρονίων διαφορών επί της υγείας μεταξύ αυτών που καταναλώνουν βιολογικές τροφές και αυτών που καταναλώνουν συμβατικές, οι ερευνητές αναφέρουν τα αντιοξειδωτικά, όπως αυτά θα υπάρχουν σε υψηλότερες συγκεντρώσεις στα βιολογικά τρόφιμα έχουν συνδεθεί, σύμφωνα με παλαιότερες μελέτες με τον περιορισμό του κινδύνου εμφάνισης χρόνιων νόσων, όπως οι νόσοι του καρδιοκυκλοφορικού, οι νευροεκφυλιστικές νόσοι και ορισμένοι καρκίνοι [3].

Αυτές οι γνώσεις είναι σημαντικές καθώς συνδέουν την κατανάλωση βιολογικών τροφών με την Δημόσια υγεία. Εξάλλου οι έρευνες απέδειξαν ότι τα προϊόντα συμβατικής γεωργίας έχουν πιθανότητα να περιέχουν 4 φορές περισσότερα ζιζανιοκτόνα σε σχέση με τα συμβατικά ομόλογά τους και επί πλέον περιέχουν σημαντικά υψηλότερες συγκεντρώσεις τοξικών βαρέων μετάλλων όπως το κάδμιο [3].

Δυστυχώς οι πληροφορίες αυτές  έχουν πολέμιους τις εταιρείες παραγωγής χημικών φυτοφαρμάκων και συνθετικών λιπασμάτων, οι οποίες όντας οικονομικά πανίσχυρες και πληροφορώντας τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης διασπείρουν ειδήσεις ή ότι οι έρευνες είναι αμφιλεγόμενες  ή  αστήρικτες επιστημονικά.

Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες που έγιναν από την  Health and Social Surveys Research Group, στο τμήμα επιδημιολογίας και Δημόσιας Υγείας στο (University College London)  η κατανάλωση επτά μερίδων  φρούτων και λαχανικών ημερησίως περιορίζει σημαντικά τη θνησιμότητα από νόσους του καρδιοκυκλοφορικού και καρκίνο.

Όσα άτομα προσλαμβάνουν ημερησίως περισσότερες από 7 μερίδες φρούτων και λαχανικών έχουν  μικρότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου, οποιασδήποτε αιτιολογίας.

Η κατανάλωση συμβατικών σαλατών και φρέσκων ή ξηρών φρούτων σχετίζεται έντονα με μείωση της θνησιμότητας, Γίνεται αντιληπτό η θνησιμότητα μπορεί να μειωθεί περισσότερο καταναλώνοντας βιολογικά φρούτα και λαχανικά [4]

Εφόσον οι έρευνες απέδειξαν ότι τα βιολογικά φρούτα και λαχανικά περιέχουν πολύ μικρότερες ποσότητες τοξικών καταλοίπων φυτοφαρμάκων και βαρέων μετάλλων είναι υγιεινότερα η κατανάλωση τους.
Όσον αφορά το κόκκινο κρασί οι βιολογικές σοδειές περιέχουν σημαντικά περισσότερη βιταμίνη C, σίδηρο, μαγνήσιο και φώσφορο και λιγότερα νιτρώδη από τις συμβατικές σοδειές σταφυλιών.

Παρατηρήθηκε επίσης ότι τα βιολογικά αγροτικά προϊόντα  έχουν μια τάση να περιέχουν λιγότερες  πρωτεΐνες. Παρά τούτο είναι τα βιολογικά αγροτικά προϊόντα είναι καλύτερης ποιότητας, μεγαλύτερης  διατροφικής αξίας και περιέχουν πολύ μικρότερες ποσότητες  βαρέων μετάλλων.

Το βιολογικό κόκκινο κρασί διαθέτει 30% υψηλότερες τιμές πολυφαινολών (π.χ. ρεσβερατρόλη) και  υψηλότερη αντιοξειδωτική δραστηριότητα σε σύγκριση με τα συμβατικά κόκκινα κρασιά[5].

Το βιολογικό, φυσικώς γλυκό κόκκινο κρασί Γκελάντο (οίνος υψηλού ιατρικού ενδιαφέροντος) και ο εκκλησιαστικής χρήσης Γκέλικος ΝΑΜΑ που παράγονται από το βιολογικό κόκκινο Αγιωργίτικο σταφύλι του αμπελώνα Γκέλικος είναι υψηλής περιεκτικότητας σε πολυφαινόλες και ρεσβερατρόλη. Παρά τουτο υπάρχουν άτομα, τα οποία για διαφόρους λόγους αντενδείκνυται να καταναλώνουν κόκκινο κρασί. 

Αν κάποιος δεν επιτρέπεται να πίνει κρασαί ή δεν του αρέσει το κρασί ή έχει ευαισθησία στα θειώδη, αλλά επιθυμεί να προσλάβει τα πολύτιμα συστατικά του κόκκινου σταφυλιού μπορεί να χρησιμοποιεί το συμπλήρωμα διατροφής Βινογκελίν. Οι κάψουλες του Bινογκελίν περιέχουν σκόνη των αποξηραμένων σπόρων και φλουδών του βιολογικοί κόκκινου Αγιωργίτικου σταφυλιού από τον βιολογικό αμπελώνα Γκέλικος, στη Νεμέα.

Παίρνοντας κανείς 3-6 κάψουλες Βινογκελίν ημερησίως ισοδυναμεί με την κατανάλωση ενός μικρού τσαμπιού σταφυλιού. Έτσι αποφεύγει τα θειώδη του κρασιού και το οινόπνευμα, ενώ προσλαμβάνει επαρκείς ποσότητες των αντιοξειδωτικών του κόκκινου σταφυλιού και ιδιαίτερα την ρεσβερατρόλη.

Βιβλιογραφία

1. Vinha AF1, Barreira SV2, Costa AS3, Alves RC4, Oliveira MB3. Organic versus conventional tomatoes: influence on physicochemical parameters, bioactive compounds and sensorial attributes. Food Chem Toxicol. 2014 May;67:139-44. doi: 10.1016/j.fct.2014.02.018. Epub 2014 Feb 23.
2. Di Renzo L1, Di Pierro D, Bigioni M, Sodi V, Galvano F, Cianci R, La Fauci L, De Lorenzo A. Is antioxidant plasma status in humans a consequence of the antioxidant food content influence? Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2007 May-Jun;11(3):185-92.
3. Barański M1, Srednicka-Tober D1, Volakakis N1, Seal C2, Sanderson R3, Stewart GB1, Benbrook C4, Biavati B5, Markellou E6, Giotis C7, Gromadzka-Ostrowska J8, Rembiałkowska E8, Skwarło-Sońta K9, Tahvonen R10, Janovská D11, Niggli U12, Nicot P13, Leifert C1. Higher antioxidant and lower cadmium concentrations and lower incidence of pesticide residues in organically grown crops: a systematic literature review and meta-analyses. Br J Nutr. 2014 Jun 26:1-18. [Epub ahead of print]
4. Oyebode O1, Gordon-Dseagu V, Walker A, Mindell JS. Fruit and vegetable consumption and all-cause, cancer and CVD mortality: analysis of Health Survey for England data. J Epidemiol Community Health. 2014 Mar 31. doi: 10.1136/jech-2013-203500. [Epub ahead of print]
5. Antonio Micelli, Carmine Negro, Luca Tommasi and Pietro de Leo,.Polyphenols, resveratrol, antioxidant activity, and ochratoxin.A contamination in red table wines, Controlled Denomination of Origin (COD) wines and wines obtained from organic farming. Journal of Wine Research, Volume 14, Number 2-3, December 2003